Dưới đây tmdl.edu.vn gửi tới các em bài soạn Nói với con tác giả Y Phương để các em chuẩn bị kỹ nội dung bài trước khi đến lớp sẽ giúp các em nắm chắc những kiến thức nâng cao cũng như tạo được cho mình dàn ý phân tích bài thơ nói với con của Y Phương chi tiết nhất. Mời quý thầy cô và các bạn cùng theo dõi!
Bài Mẫu 1: Soạn bài Nói với con
Tác giả
- Y Phương ( 1948)
- Tên khai sinh : Hứa Vĩnh Sước .
- Ông là người con của dân tộc Tày
- Quê : Trùng Khánh – Cao Bằng.
- Năm 1968, ông nhập ngũ và phục vụ trong quân đội đến năm 1981 thì chuyển về công tác ở Sở Văn hóa – thông tin tỉnh Cao Bằng.
- Năm 1993, ông là Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Cao Bằng, Ủy viên BCH Hội Nhà văn Việt Nam khóa VI.
- Năm 2007, Y Phương được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
- Thơ ông mang tâm hồn mạnh mẽ, chân thật và trong sáng với cách tư duy giàu hình ảnh của con người miền núi.
- Một số tác phẩm: Nói với con (1980), Người núi hoa (1982), Tiếng hát tháng giêng (1986), Lửa hồng một góc (1987), Lời chúc (1991), Đàn then (1996), Thơ Y Phương (2002)…
Tác phẩm
1. Bố cục
Gồm 2 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”: Người cha nói với con về tình cảm cội nguồn.
- Phần 2. Còn lại: Người cha nói với con về truyền thống cao đẹp của quê hương, mong muốn con tiếp nối truyền tống đó.
2. Thể thơ
- Bài thơ “Nói với con” được sáng tác theo thể thơ tự do.
3. Ý nghĩa nhan đề
- Nhan đề của bài thơ chỉ có ba từ đơn giản: “nói với con” trước hết người đọc thấy được hành động “nói” và đối tượng của hành động đó là “với con”. Nhan đề cho thấy bài thơ giống như là một lời tâm sự sâu sắc của người cha đối với con.
- Y Phương đã gửi vào trong đó lời nhắn nhủ, hy vọng thế hệ sau (người con) có thể tiếp tục dõi theo, phát huy và giữ vững truyền thống tốt đẹp của quê hương, đất nước. Không chỉ vậy, đó còn là lời nhắc nhở con cần phải biết rõ cội nguồn của mình, từ đó sống sao cho xứng đáng, cho phù hợp, tốt đẹp.
- Mạch cảm xúc của bài, dòng chảy cảm xúc và ý nghĩ đi từ những gì nhỏ bé đời thường , giản dị nhất, từ gia đình đến quê hương và đất nước. Đó cũng chính là lẽ sống mà chúng ta cần phải ghi nhớ và thực hiện trong cuộc đời này.
⇒ Nhan đề bài thơ đã khái quát được ý nghĩa của toàn bài thơ.
Đọc – hiểu văn bản
1. Người cha nói với con về tình cảm cội nguồn
→ Xem thêm: Phân tích khổ 1 nói với con chi tiết
Người cha nhắc nhở con về cội nguồn sinh dưỡng:
“Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười”
- Con được lớn lên trong tình yêu thương, sự nâng niu và mong chờ của cha mẹ.
- Những hình ảnh cụ thể gợi sự gắn bó của tình cảm cha con: “chân phải – chân trái”; “tiếng nói – tiếng cười”; “một bước – hai bước”…
→Tạo ra bầu không khí ấm áp, quấn quýt và hạnh phúc của một gia đình.
2. Người cha cho con biết niềm vui của lao động và tình nghĩa của quê hương
→ Xem thêm: Top những bài phân tích khổ 2 nói với con hay nhất
- Con sẽ lớn lên trong câu hát, nhịp sống và lao động của người đồng mình với cuộc sống tươi vui: “Đan lờ cài nan hoa/Vách nhà ken câu hát”.
- Hình ảnh thiên nhiên che chở, nuôi dưỡng con về tâm hồn và lối sống. Người cha nhắc tới “ngày cưới” – ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời – đó là điểm tựa của hạnh phúc.
→Người cha muốn nói với người con vẻ đẹp của vùng quê giàu truyền thống và nghĩa tình.
- Khi nói về quê hương, người cha tự hào khi nhắc đến sức sống bền bỉ, mạnh mẽ mà cao đẹp của quê hương với mong muốn con tiếp nối, phát triển.
- Cụm từ “người đồng mình” được nhắc nhiều lần khẳng định phẩm chất của người đồng mình, những người có lời nói giản dị, mộc mạc gợi sự yêu thương, gần gũi.
- Phẩm chất của những người đồng mình dần được gợi ra qua lời nói tâm tình của người cha
- Đó là tấm lòng thủy chung với nơi chôn rau cắt rốn, một cuộc sống tràn ngập niềm vui và sự lạc quan.
- Bằng việc sử dụng điệp từ, điệp ngữ và cách so sánh cụ thể kết hợp nhiều kiểu câu ngắn dài khác nhau, lời tâm tình của người cha góp phần khẳng định người miền núi tuy có nhiều khó khăn vất vả nhưng họ vẫn luôn kiên cường, sống mạnh mẽ, thiết tha với quê hương.
- Ước muốn của cha dành cho con:
”Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con”
- Mong con luôn hướng về quê hương.
- Biết chấp nhận khó khăn, thử thách bằng ý chí, nghị lực và niềm tin của mình để vượt qua.
- Người cha muốn nhắn nhủ con phải biết tự hào vào truyền thống tốt đẹp và lối sống nghĩa tình của quê hương và người đồng mình.
- Cha mong mỏi đứa con sống cao thượng, tự trọng, chân thật dù mộc mạc, đơn sơ để xứng đáng với người đồng mình.
- Con tự tin bước đi, bởi sau lưng con còn có gia đình, quê hương, bởi trong tim con sẵn có những phẩm chất quý báu của “người đồng mình”.
Tổng kết:
- Nội dung: Bài thơ Nói với con đã thể hiện tình cảm gia đình ấm cúng, ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc mình.
- Nghệ thuật: từ ngữ, hình ảnh giàu sức gợi cảm; giọng điệu tha thiết, tâm tình…
Bài Mẫu 2: Soạn bài Nói với con chi tiết
I. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Mượn lời nói với con, nhà thơ gợi về cội nguồn sinh dưỡng mỗi con người, gợi về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của quê hương mình. Bố cục của bài thơ đã thể hiện ý tưởng đó như thế nào?
-Bài thơ “Nói với con” nằm trong nguồn cảm hứng về lòng yêu thương con cái, ước mong thế hệ sau nối tiếp xứng đáng, phát huy truyền thống của tổ tiên, dân tộc, quê hương. Hình thức người cha tâm tình, dặn dò con đem đến cho bài thơ giọng điệu thiết tha, trìu mến, ấm áp và tin cậy.
-Bố cục của bài thơ:
- Phần 1. Từ đầu đến “Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”: Người cha nói với con về tình cảm cội nguồn.
- Phần 2. Còn lại: Người cha nói với con về truyền thống cao đẹp của quê hương, mong muốn con tiếp nối truyền tống đó.
→ Bố cục hai đoạn này thể hiện đầy đủ nội dung bài thơ, tác giả đi từ tình cảm gia đình để mở rộng ra tình cảm quê hương, từ những kỉ niệm gần gũi, thiết tha nâng lên lẽ sống.
Câu 2. Con được lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ, trong sự đùm bọc của quê hương. Hãy tìm và phân tích các câu thơ nói lên điều ấy.
Con lớn lên trong tình thương của cha mẹ, trong sự đùm bọc của quê hương:
- Bốn câu thơ đầu:
” Chân phải bước tới cha
Chần trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười”
- Bảy câu thơ tiếp:
” Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken cảu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng.”
→ Con người trưởng thành trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên thơ mộng, trữ tình của quê hương.
Câu 3. Người cha nói với con về những đức tính cao đẹp gì của người “đồng mình”, từ đó nhắc nhở con trên đường đời cần phải như thế nào?
- “Người đồng mình” sống vất vả mà mạnh mẽ, khoáng đạt, gắn bó bền chặt với quê hương dù còn đói nghèo, cực nhọc. Người cha hy vọng đứa con phải có nghĩa tình với quê hương, biết chấp nhận và vượt qua gian nan thử thách bằng ý chí:
“Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc”
- “Người đồng mình” mộc mạc (thô sơ da thịt) nhưng ai cũng giàu chí khí, niềm tin (chẳng mấy ai nhỏ bé) và sự lao động cần cù trên quê hương, có tập quán tốt đẹp. Từ đó, người cha mong con sẽ luôn biết tự hào, giữ gìn truyền thống của quê hương và vươn lên trong cuộc sống:
“Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục”
Câu 4. Em cảm nhận như thế nào về tình cảm người cha đối với con trong bài thơ? Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho con qua những lời này là gì?
- Người cha tâm sự, dặn dò với con bằng một giọng điệu trìu mến, thể hiện tình cảm thương yêu con một cách thiết tha và tin cậy.
- Điều lớn lao nhất mà người cha truyền cho con qua lời thơ chính là lòng tự hào với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ, với truyền thống cao đẹp của quê hương và niềm tự tin khi bước vào đời.
Câu 5. Nhận xét về cách diễn tả tình cảm và suy nghĩ bằng hình ảnh của nhà thơ. (Gợi ý: Người miền núi thường có cách nói giàu hình ảnh, cụ thể, mộc mạc mà có tính khái quát, giàu chất thơ. Chẳng hạn bốn dòng thơ đầu bài hay các câu: “Đan lờ cài nan hoa – Vách nhà ken câu hát”, “Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương”…)
⇒ Cách diễn tả tình cảm và suy nghĩ bằng hình ảnh của nhà thơ: ngôn từ, hình ảnh mộc mạc, có sức gợi hình gợi tả, có tính khái quát mà giàu chất thơ, độc đáo và đậm chất dân tộc.
Kết luận:
Trong thư viện của Tmdl.edu.vn còn có rất nhiều những tài liệu hay và bổ ích đang chờ đón các bạn , giúp các bạn có thể đạt thành tích cao trong học tập . Mời các bạn tham khảo – cảm ơn đã theo dõi !
