Phân tích các tác phẩm văn học lớp 9Phân tích tác phẩm

Phân tích cảm hứng thu sâu sắc và tinh tế của Hữu thỉnh trong bài Sang thu

Tổng hợp tài liệu Phân tích cảm hứng thu sâu sắc và tinh tế của Hữu thỉnh trong bài Sang thu. Tài liệu bao gồm dàn ý chi tiết được chúng tôi tổng hợp từ những bài văn mẫu hay nhất của các bạn học sinh trên toàn quốc. Tài liệu được thể hiện chi tiết và ngắn gọn nhất dành cho bạn học sinh. Hi vọng qua tài liệu này các bạn đã có được những sự tham khảo để làm văn tốt hơn. Chúc các bạn thành công, học tập tốt.

Đề bài: Phân tích cảm hứng thu sâu sắc và tinh tế của Hữu thỉnh trong bài Sang thu

bài thơ sang thu
Phân tích cảm hứng thu sâu sắc và tinh tế của Hữu thỉnh trong bài Sang thu

Dàn ý Phân tích cảm hứng thu sâu sắc và tinh tế của Hữu thỉnh trong bài Sang thu (Chuẩn)

a. Mở bài

  • – Giới thiệu về mùa thu trong thơ ca nói chung
  • – Giới thiệu tác giả Hữu Thỉnh và tác phẩm Sang Thu
  • + Bài thơ thể hiện cảm nhận tinh tế và sâu sắc của tác giả trước cảnh đất trời trong khoảnh khắc sang thu

b. Thân bài

1. Khái quát hoàn cảnh sáng tác và mạch cảm xúc chủ đạo của bài thơ

+ Tác phẩm được viết năm 1977, in lần đầu trên báo Văn nghệ, sau đó được in rất nhiều lần trong các tập thơ

+ Mạch cảm xúc: Bài sang thu là bức thông điệp trong khoảnh khắc giao mùa, nổi bật với hai mạch cảm xúc: Cảm nhận về thiên nhiên lúc sang thu và suy ngẫm, chiêm nghiệm của tác giả về đời người trước hình ảnh tự nhiên

2. Phân tích cảm nhận thu tinh tế, sâu sắc của tác giả

2.1 Cảm nhận thu tinh tế cảu tác giả ( từ cảm nhận về thiên nhiên)

  • – Thiên nhiên được cảm nhận từ những thứ tưởng chừng như vô hình ( hương ổi, gió) dần dần hữu hình, rõ nét (sương, ngõ)
  • + Thiên nhiên mang trạng thái, xúc cảm của con người: chùng chình, lưu luyến, bâng khuâng
  • – Tác giả cảm thấy bất ngờ, ngạc nhiên “bỗng nhận ra hương ổi” trước khoảnh khắc sang thu diệu kì “hình như thu đã về”
  • + Tác giả cảm nhận tự nhiên bằng tất cả các giác quan của mình như thị giác, khứu giác, xúc giác – thể hiện sự giao hòa, thấu hiểu tự nhiên
  • + Tâm hồn thi sĩ cũng biến điệu nhịp nhàng với bước chuyển giao mùa
  • – Cảm nhận thu trong không gian cao và xa hơn
  • + Hai câu thơ “Sông được lúc dềnh dàng/ Chim bắt đầu vội vã” gợi không gian rộng mở, cao vời vợi của tự nhiên
  • + Mọi sự vật, hiện tượng của đất trời như chuyển biến thật tinh tế
  • + Tác giả phải là người tinh tế mới có thể cảm nhận được sự chuyển biến của thiên nhiên trong lúc “bắt đầu” ấy
  • – Hai câu thơ cuối là đỉnh cao của nghệ thuật gợi tả, mang lại nhiều liên tưởng thú vị cho người đọc

Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

  • + Thiên nhiên đang ở cửa ngõ của mùa: cửa ngõ không và thời gian. Nghệ thuật nhân hóa thể hiện trí tưởng tượng phong phú, khả năng đồng điệu và thấu hiểu của tác giả trước tự nhiên
  • – Khổ thơ cuối hình ảnh thu sang nhẹ nhàng, rõ rệt gắn với chiêm nghiệm của tác giả về cuộc đời, con người
  • + Nắng cuối hạ vẫn còn oi nồng nhưng đã “vơi dần những cơn mưa” bất ngờ, ào ạt của mùa hạ.
  • + Những từ ngữ “vơi”, “bớt”, “dần” gợi tả thiên nhiên mùa hạ nhạt dần, thu tới đậm nét và bất ngờ hơn

2.2 Cảm nhận thu sâu sắc, những suy ngẫm và chiêm nghiệm của tác giả

  • – Hai câu thơ cuối bài kết tinh những chiêm nghiệm, suy ngẫm sâu sắc của tác giả về con người, cuộc đời
  • Sấm cũng bớt bất ngờ
    Trên hàng cây đứng tuổi
  • – Nghĩa thực: tả thiên nhiên trong mùa thu, sấm thưa thớt dần và nhỏ dần, ít có giông bão, biến cố “sấm cũng bớt bất ngờ”
  • – Nghĩa ẩn dụ: “sấm” là những biến động bất thường của hoàn cảnh và cuộc đời. “Hàng cây đứng tuổi” là con người từng trải

→ Thu sang nhưng gợi liên tưởng tới đời người: con người khi đi qua những thăng trầm, bất ngờ của cuộc đời sẽ không cảm thấy sợ sệt, bất ngờ trước những sóng gió của cuộc đời

c. Kết bài

  • Khoảnh khắc sang thu vừa mong manh, hư ảo vừa rõ rệt cụ thể. Thiên nhiên trong thời điểm giao mùa thơ mộng qua cảm nhận tinh tế của nhà thơ trước những biến chuyển của trời đất trong thời khắc sang thu và cả những biến động trong lòng người
  • – Cảm nhận sang thu được chuyển tải bằng thể thơ năm chữ, ngôn ngữ giàu sức biểu cảm, hình ảnh thơ lãng mạn, lối nhân hóa liên tưởng thú vị

Bài văn mẫu Phân tích cảm hứng thu sâu sắc và tinh tế của Hữu thỉnh trong bài Sang thu (Chuẩn)

Cảm hứng thu tinh tế được nhà thơ Hữu Thỉnh thể hiện đây sinh động qua bức tranh thiên nhiên đất trời lúc giao mùa. Thời khắc vô hình đó đã được thi sĩ tái hiện qua những tín hiệu quen thuộc và gần gũi:

“Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về”

“Hương ổi”, “gió se” vốn là những dấu hiệu mang tính chất trừu tượng, không hề hiển thị thành những hình khối, đường nét đã được cảm nhận thông qua một tâm hồn giàu cảm xúc và tinh tế. “Hương ổi” phảng phất “phả” vào trong làn “gió se” – cơn gió heo may thoáng chút se lạnh đã ướp ngọt không gian, tạo nên một phong vị riêng trong vô vàn bức tranh miêu tả mùa thu. Làn sương qua biện pháp nhân hóa đã hiện lên với trạng thái “chùng chình” – dáng vẻ lưu luyến cố ý chậm lại trước bước đi của thời gian. Như vậy, tác giả đã vận dụng nhiều giác quan, bao gồm khứu giác, xúc giác và thị giác để đón nhận khoảnh khắc giao mùa. Đồng thời, những từ ngữ như “bỗng”, “hình như” vang lên đã thể hiện cảm giác bâng khuâng, bất ngờ, ngỡ ngàng và cảm nhận mang tính chất mơ hồ, hoài nghi, thể hiện rõ một tầm hồn tinh tế, nhạy cảm trước những biến chuyển của đất trời.

Sự tinh tế trong cảm nhận về mùa thu còn được thể hiện qua quang cảnh thiên nhiên khoảnh khắc giao mùa với những hình ảnh đặc trưng:

“Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”

Ở hai câu thơ đầu của khổ thơ trên, tác giả đã sử dụng biện pháp nhân hóa kết hợp thủ pháp đối lập để miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên. Dòng sông sau khi trải qua những bão giông của mùa hè, giờ đây tĩnh lặng, trong trẻo trong trạng thái nghỉ ngơi với làn nước hiền hòa cùng dòng chảy “dềnh dàng”. Ngược lại, những chú chim lại bắt đầu hành trình bay về phương Nam tránh rét trong sự “vội vã” sau khi nhận ra những làn gió heo may se lạnh đã xuất hiện. Đặc biệt, sự xuất hiện của đám mây trong trạng thái “Vắt nửa mình sang thu” đã đem đến một mỹ cảm mới lạ và thi vị về khoảnh khắc chớm thu. Đám mây đã được nhân hóa để trở nên sinh động và có hồn, hệt như một dải lụa đang nối liền những ngày cuối hạ và đầu thu, gợi lên sự trôi chảy và khiến cho bước đi trừu tượng của thời gian hiện lên một cách cụ thể và hữu hình. Như vậy, trong đoạn thơ, tác giả đã vận dụng thành công biện pháp nhân hóa: sông “dềnh dàng”, chim “vội vã”, đám mây mùa hạ “vắt nửa mình”, khiến cho nét vẽ về thiên nhiên hiện lên với những hành động, trạng thái của con người.

Không chỉ chứa đựng sự tinh tế trong cách cảm nhận mùa thu, bài thơ còn thể hiện cảm hứng thu vô cùng sâu sắc qua những suy nghĩ, chiêm nghiệm mang tính triết lí của tác giả. Trước hết, điều này được thể hiện rõ qua nhan đề “Sang thu”. Nhà thơ đã sử dụng biện pháp đảo ngữ, đưa động từ lên trước danh từ để tạo nên cách nói độc đáo, diễn tả khoảnh khắc chớm thu trong phút giây giao mùa của đất trời. Tuy nhiên, “sang thu” còn mang ý niệm ẩn dụ gợi lên khoảnh khắc chuyển giao trong cuộc sống của con người khi vận động từ tuổi trẻ sang độ tuổi trưởng thành với sự từng trải, vững vàng hơn. Điều này đã được tác giả làm nổi bật hơn nữa qua những câu thơ:

“Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi”

Với ý nghĩa tả thực, vào cuối thu, những tiếng sấm đã ít đi và cũng không còn khiến người ta bất ngờ nữa. Sâu sắc hơn, câu thơ còn chứa đựng những triết lí nhân sinh vô cùng sâu sắc. Với những con người đã từng đi qua bão tố của cuộc đời, đã trải nghiệm hết những biến động vô thường của cuộc sống thì những “tiếng sấm” cũng không thể mang đến những bất ngờ.

Kết luận:

Sang thu của Hữu Thỉnh không chỉ là bức tranh thiên nhiên của đất trời vào khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu mà còn chứa đựng nhiều triết lí nhân sinh sâu sắc. Trên đây là Phân tích cảm hứng thu sâu sắc và tinh tế của Hữu thỉnh trong bài Sang thu hay nhất, cảm ơn các bạn đã tham khảo.

Để biết thêm nhiều bài đoạn văn hay hãy tham khảo ở tmdl.edu.vn nhé

Lương Sinh

Lương Sinh là một tác giả đầy nhiệt huyết trong lĩnh vực giáo dục, ngoại ngữ và kiến thức. Với hơn 10 năm kinh nghiệm làm việc trong ngành, cô đã tích lũy được rất nhiều kiến thức và kỹ năng quan trọng. Với tình yêu với ngôn ngữ và mong muốn chia sẻ kiến thức, Lương Sinh đã quyết định sáng lập blog tmdl.edu.vn. Trang web này không chỉ là nơi chia sẻ những kinh nghiệm và kiến thức cá nhân của cô, mà còn là một nguồn thông tin hữu ích cho những người quan tâm đến giáo dục, kiến thức và ngoại ngữ. Đặc biệt là tiếng Anh và tiếng Trung Quốc.
Back to top button