Top 10 bài cảm nhận về nhân vật Phương Định hay chọn lọc - Trung Cấp Nghề Thương Mại Du Lịch Thanh Hoá

Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định

Cảm nhận Phương Định

Cảm nhận về nhân vật Phương Định trong truyện Những ngôi sao xa xôi – Mời các bạn cùng tham khảo mẫu dàn ý cảm nhận nhân vật Phương Định cùng với các bài văn mẫu cảm nhận về nhân vật Phương Định ngắn nhất, cảm nhận nhân vật Phương Định học sinh giỏi để thấy được sự dũng cảm, ý chí kiên cường, tinh thần quả cảm không ngại hy sinh gian khổ của những nữ thanh niên xung phong trong thời kì kháng chiến chống Mỹ ác liệt.

Bạn đang xem bài: Top 10 bài cảm nhận về nhân vật Phương Định hay chọn lọc

Sau đây là nội dung chi tiết cảm nhận về nhân vật Phương Định trong tác phẩm Những ngôi sao xa xôi, mời các bạn cùng tham khảo.

Cảm nhận về nhân vật Phương Định – Đến với tác phẩm Những ngôi sao xa xôi của lê Minh Khuê đã đem đên cho người đọc những cảm xúc mới mẻ về hình ảnh những nữ thanh niên xung phong trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt. Trong đó, nổi bật nhất có thể kể đến nhân vật Phương Định, cô thanh niên xung phong, cô “hoa hậu” trong lòng bom đạn. Trong bài bài viết này Tmdl.edu.vn xin chia sẻ một số bài văn mẫu cảm nhận về nhân vật Phương Định, phát biểu cảm nghĩ về nhân vật Phương Định hay và chi tiết giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nhân vật cũng như sự dũng cảm của các nữ thanh niên trong chiến tranh.

1. Dàn ý cảm nhận nhân vật Phương Định

1. MỞ BÀI CẢM NHẬN VỀ PHƯƠNG ĐỊNH

– Giới thiệu vài nét về tác giả Lê Minh Khuê và truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi.

+ Lê Minh Khuê (1949) là nữ nhà văn gốc Thanh Hóa thuộc thế hệ những nhà văn bắt đầu sáng tác trong thời kỳ kháng chiến chống đế quốc Mĩ.

+ Những ngôi sao xa xôi là tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê nhà văn nữ chuyên viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ nơi tuyến đường Trường Sơn trong những năm chống Mĩ.

– Giới thiệu khái quát về nhân vật Phương Định: là một nhân vật chính xuyên suốt truyện thể hiện được thông điệp của truyện.

2. THÂN BÀI CẢM NHẬN VỀ PHƯƠNG ĐỊNH

2.1 Khái quát về tác phẩm Những ngôi sao xa xôi

– Hoàn cảnh sáng tác: Tác phẩm được sáng tác vào những năm 1970 trong thời kì kháng chiến chống Mỹ vô cùng gian khổ, ác liệt.

– Nội dung tác phẩm kể về 3 cô thanh niên xung phong có nhiệm vụ phá bom trong thời kì chúng Mỹ, dù công việc rất khó khăn và nguy hiểm nhưng họ vẫn lạc quan, yêu đời và có tinh thần trách nhiệm cao.

2.2 Phân tích và cảm nhận về nhân vật Phương Định

– Lý tưởng sống cao đẹp và tinh thần dũng cảm

+ Vừa rời khỏi ghế nhà trường trung học phổ thông, cô đã không ngại gian khó, nguy hiểm xung phong ra mặt trận, nghe theo tiếng gọi của con tim, đi theo tiếng gọi của Tổ Quốc.

– Hoàn cảnh sống và công việc

+ Vào chiến trường đã được 3 năm, thuộc tổ trinh sát mặt đường, hàng ngày phải đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần phải phá bom.

+ Thời gian làm việc: Cô và đồng đội phải “chạy trên cao điểm cả ban ngày”.

-> Công việc luôn ẩn chứa hiểm nguy, có thể lấy đi tính mạng con người bất cứ lúc nào.

=> Phẩm chất của thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mỹ: dũng cảm, gan dạ, kiên cường.

– Thái độ, tinh thần lạc quan của Phương Định

+ Cô đã quen với việc phải đối mặt với “Thần chết” mỗi ngày

+ Không quan tâm đến tính mạng của mình, chỉ nghĩ đến có gỡ được bom không thôi.

+ Vẫn làm việc ngay cả khi “còn một vết thương chưa lành miệng ở đùi” -> hi sinh mất mát của bản thân cũng coi hết sức nhẹ nhàng.

+ Mỗi lần gỡ bom, “thần kinh thì căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rộng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ”. Khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào “rồi mới yên tâm chạy về hang ở”.

-> Có tinh thần trách nhiệm với công việc mặc nguy hiểm vẫn không hề nản, hành động chuẩn xác, thuần thục, kĩ lưỡng.

=> Chính sự khốc liệt của chiến tranh đã tôi luyện tâm hồn nhạy cảm yếu đuối của cô trở nên bản lĩnh kiên cường, ý chí và lòng quả cảm.

– Vẻ đẹp hồn nhiên, trong sáng, mơ mộng và tinh nghịch

+ Phương Định nhạy cảm, mơ mộng, hay lãng mạn: có thời học sinh hồn nhiên vô tư, hay nhớ tới những kỉ niệm tuổi thơ, luôn tìm được điều thú vị trong cuộc sống, công việc

+ Hồn nhiên, yêu đời: thích hát, say sưa tận hưởng cơn mưa đá một cách hồn nhiên

+ Quan tâm đến vẻ đẹp bên ngoài của mình:

Thích ngắm mình trong gương

Khi biết mình được các anh để ý cô có một chút kiêu ngầm

– Giàu tình cảm, gắn bó với đồng chí đồng đội

+ Yêu thương đồng đội, coi như chị em trong gia đình với bao tình cảm, gắn bó, đùm bọc lẫn nhau.

+ Lo lắng khi thấy Nho và Thao lên cao điểm chưa về

+ Khi Nho bị thương, cô lo lắng, quan tâm, chăm sóc cho Nho: pha sữa, rửa vết thương cho Nho,…

+ Cô dành tình cảm quý mến và tôn trọng chị Thao

=> Phương Định là một người sống giàu tình cảm.

2.3 Cảm nhận về đặc sắc nghệ thuật

– Nghệ thuật xây dựng hình tượng, miêu tả tâm lí và tính cách nhân vật sâu sắc

– Ngôn ngữ trần thuật phù hợp, ngôn ngữ nhân vật trẻ trung, tự nhiên, giàu nữ tính

– Ngôi kể thứ nhất, nhân vật tự kể khiến câu chuyện hiện lên chân thực, chi tiết, tỉ mỉ; đồng thời dễ dàng bộc lộ suy nghĩ, cảm xúc của mình.

3. KẾT BÀI CẢM NHẬN VỀ PHƯƠNG ĐỊNH

– Nêu đánh giá, cảm nhận của em về nhân vật Phương Định.

– Liên hệ vai trò của tuổi trẻ hiện nay trong việc bảo vệ đất nước.

2. Cảm nhận về nhân vật Phương Định ngắn nhất

Phương Định để lại trong lòng độc giả niềm yêu mến, cảm phục đối với thế hệ trẻ Việt Nam trong những ngày tháng bom rơi đạn nổ ấy. Và hơn thế, điều đó trở thành động lực để thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay viết tiếp nét son trong trang sử của thời đại mình.

Lê Minh Khuê là nhà văn thuộc thế hệ những tác giả bắt đầu sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Với tài năng và sự tìm tòi, khám phá của mình, bà sớm gặt hái được nhiều thành công về mảng đề tài là cuộc sống chiến đấu của những thanh niên xung phong và bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn. “Những ngôi sao xa xôi” là một trong những truyện ngắn tiêu biểu của Lê Minh Khuê. Nhân vật chính trong tác phẩm – Phương Định – là nhân vật giành được nhiều sự yêu mến, cảm phục của người đọc bởi vẻ đẹp ngoại hình, tâm hồn và sự dũng cảm, ngoan cường, bình tĩnh ung dung trước hiểm nguy.

Phương Định gây cảm tình đầu tiên cho người đọc bởi vẻ trẻ trung, xinh đẹp của một cô gái mới lớn. Cô là người nhạy cảm và luôn quan tâm đến hình thức của mình. Cô tự đánh giá: “Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. Con mắt tôi thì các lái xe bảo: Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”, vẻ đẹp ấy của cô đã hấp dẫn bao chàng trai: “các anh pháo thủ và lái xe hay hỏi thăm tôi”. Điều đó làm Phương Định tự hào nhưng điều đặc biệt là cô chưa dành riêng tình cảm cho ai.

Nhân vật chính của tác phẩm còn khiến người đọc khâm phục bởi sự dũng cảm ngoan cường, bình tĩnh ung dung vượt lên khó khăn nguy hiểm.

Phương Định cùng những người bạn của mình sống và chiến đấu trên một cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Chị phải chạy trên cao điểm đánh phá của máy bay địch. Sau mỗi trận bom, chị cùng đồng đội phải lao ra trọng điểm, đo và ước tính khối lượng đất đá bị bom địch đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và dùng những khối thuốc nổ đặt vào cạnh nó để phá. Đó là công việc mạo hiểm với cái chết luôn gần kề tạo áp lực khiến thần kinh vô cùng căng thẳng. Thực hiện công việc đó, Phương Định và đồng đội phải rất bình tĩnh và họ đã thực sự bình tĩnh, ung dung một cách lạ thường. Thậm chí, với họ, công việc ấy đã trở thành bình thường: “Công việc của chúng tôi là ngồi đây. Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và khi cần thì phá bom”.

Mặc dù đã quen với công việc nguy hiểm này, thậm chí một ngày có thế phải phá tới năm quả bom nhưng mỗi lần vẫn là một thử thách tột độ với thần kinh của Phương Định. Từ khung cảnh và không khí chứa đầy càng thẳng đến cảm giác là các anh cao xạ ở trên kia cũng đang theo dõi từng động tác cử chỉ của mình để lòng dũng cảm ở cô như được kích thích bởi sự tự trọng: “Tôi đến gần quả bom… đàng hoàng mà bước tới” ở bên quả bom kề sát với cái chết im lim và bất ngờ, từng cảm giác của con người như cũng trở nên sắc nhọn hơn: “Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt tôi. Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành”.

Đặc biệt, Phương Định càng khiến người đọc yêu mến, trân trọng hơn bởi tâm hồn trong sáng, tinh tế. Chị rất giàu tình cảm với đồng chí, đồng đội, quê hương và vô cùng lạc quan yêu đời.

Giống như hai người đồng đội trong tổ trinh sát, Phương Định yêu mến những người đồng đội trong tổ và cả đơn vị của mình. Đặc biệt, cô yêu mến và cảm phục tất cả những người chiến sĩ mà hằng đêm cô gặp trên trọng điểm của những con đường vào mặt trận. Phương Định đã lo lắng, sốt ruột khi đồng đội lên cao điểm chưa về. Chị yêu thương và gắn bó với bạn bè nên có những nhận xét tốt đẹp đầy thiện cảm về Nho, phát hiện ra vẻ đep dễ thương ”nhẹ, mát như một que kem trắng” của bạn. Chị còn hiều và đồng cảm sâu sắc với những sở thích và tâm trạng của chị Thao.

Phương Định cũng là người con gái có một thời học sinh hồn nhiên, vô tư bên người mẹ thân thương trong một căn buồng nhỏ nằm trên một đường phố yên tĩnh hồi Hà Nội còn thanh bình trước chiến tranh. Những kỉ niệm ấy luôn sống lại trong cô giữa chiến trường dữ dội. Nó là niềm khao khát làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến trường. Vào chiến trường đã ba năm, làm quen với những thử thách hiểm nguy, giáp mặt hàng ngày với cái chết nhưng ở Phương Định không mất đi sự hồn nhiên trong sáng và cả những mơ ước về tương lai: “Tôi mê hát”, “thích nhiều bài”.

Phương Định là cô thanh niên xung phong trên tuyến đường huyết mạch Trường Sơn những ngày kháng chiến chống Mĩ. Chị tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm tháng hào hùng ấy. Họ là những người không tiếc tuổi thanh xuân, hiến dâng trọn vẹn cho Tổ quốc những gì quý giá nhất:

“Xẻ dọc Trường Sơn đi đánh Mĩ

Mà lòng phơi phới dậy tương lai”

Trong “Những ngôi sao xa xôi”, Lê Minh Khuê đã miêu tả chân thực và sinh động tâm lí nhân vật. Tác phẩm được kể từ ngôi thứ nhất tạo thuận lợi cho tác giả miêu tả thế giới nội tâm qua việc để nhân vật tự sự về mình.

Nhân vật Phương Định trong “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê mang những đặc điểm tốt đẹp tiêu biểu cho tâm hồn những chàng trai, cô gái thanh niên xung phong lên đường chống Mĩ trong những năm tháng vất vả mà hào hùng của dân tộc. Phương Định để lại trong lòng độc giả niềm yêu mến, cảm phục đốì với thế hệ trẻ Việt Nam trong những ngày tháng bom rơi đạn nổ ấy. Và hơn thế, điều đó trở thành động lực để thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay viết tiếp nét son trong trang sử của thời đại mình.

cam nhan ve nhan vat phuong dinh1

3. Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định – mẫu 1

Lê Minh Khuê là nhà văn có sở trường về truyện ngắn trong những năm chiến tranh kháng chiến chống Mĩ. Truyện của bà đều viết về cuộc sống chiến đấu của thanh niên xung phong và bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn năm 1971, trong lúc kháng chiến chống Mĩ dân tộc đang diễn ra ác liệt thì truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi ra đời. Trong truyện có những câu truyện chiến công hàng ngày, về sự dũng cảm hi sinh của những người trẻ tuổi trên đường Trường Sơn. Đó là vẻ đẹp ba cô gái thanh niên xung phong và nôi bật nhất là Phương Định nhân vật kể chuyện.

Phương Định nhân vật xưng tôi người kể truyện lựa chọn cách trần thuật ấy là chủ định của nhà văn, mọi hình ảnh sự kiện nhân vật nơi trọng điểm ác liệt này được tái hiện bởi cái nhìn, thái độ chính người trong cuộc có điều kiện đi vào thế giới nội tâm bộc lộ tâm tư suy nghĩ của nhân vật, một cốt truyện tâm lí. Ngôn ngữ giọng điệu phù hợp với nhân vật. Phương Định là nữ sinh thủ đô vào chiến trường cô mang theo sự vô tư hồn nhiên khi đón nhận trận mưa đá ngắn ngủi rồi những kỉ niệm tuổi thơ, nhớ về mẹ ngôi nhà những ngôi sao lớn trên bầu trời thành phố, nó vừa là niềm khao khát vừa làm dịu mát tâm hồn giữa khoảnh khắc căng thẳng khốc liệt của chiến trường.

Phương Định một cô gái mộng mơ hồn nhiên, trong sáng, yêu đời. Phương Định thích ca hát, cô đem cả lòng say mê vào chiến trường, cô thích hát những hành khúc bộ đội, những bài quan họ, say mê đến nỗi chỉ cần thuộc nhạc thôi là có thể bịa ra lời mà hát. Tiếng hát cất lên sống với phút giây bình yên đó là tinh thần lạc quan yêu đời cao cả của nữ thanh niên xung phong chống Mĩ. Cô gái có hình thức đẹp Phương Định không tự nói nhiều về mình nhưng chỉ qua mấy lời tự kể hai bím tóc dày tương đối mềm, một cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa…

Cô có cái nhìn sao mà xa xăm là người được các anh chiến sĩ quan tâm nhiều nhất nhưng Phương Định thường đứng xa nhìn đi nơi khác, nhưng trong lòng luôn yêu quí và thấy những người đẹp nhất, thông minh nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ. Điều đó khẳng định Phương Định là cô gái hồn nhiên trong sáng sống có lí tưởng biết đặt nhiệm vụ chung trên tình cảm riêng tư, sống hòa đồng với đồng đội của mình làm nhiệm vụ phá bom san lấp đảm bảo thông tuyến đường một công việc mà thần chết luôn chờ trực. Xong Phương Định không chịu thua kém, luôn hành động chuẩn xác thành thực, bình tĩnh, dũng cảm mọi ngày phải phá năm quả ít nhất ba quả nổ chậm, mỗi lần phá bom là cảm giác khác nhau.

Lúc đầu Phương Định thấy căng thẳng, hồi hộp, thần kinh căng như chão, tim đập, chân chạy mà biết khắp xung quanh có những quả bom chưa nổ, có thể bây giờ hoặc chốc nữa. Thần chết có thể đến thăm bất cứ lúc nào… Mỗi lúc căng thẳng Phương Định lại có cảm giác như có ánh mắt của các anh cao xa dõi theo mình Phương Định nói “tôi sẽ không đi khom…”. Cảm giác ấy khiến Phương Định trở lên sắc nhọn. Thế rồi nín thở lắng nghe và chờ thế thôi rất nguy hiểm khi mảnh bom văng tới. Qua những chi tiết tái hiện cảnh ấy, người đọc thấy được sự khốc liệt của chiến tranh và chính sự khốc liệt ấy đã tô luyện lớp người anh hùng như Phương Định.

Thế hệ trẻ Việt Nam sẽ càng biết ơn các chiến sĩ Trường Sơn, chúng ta càng ra sức học tập để rèn luyện, tiếp bước các cha anh ta để xây dựng một đất nước ngày càng phồn vinh và tự chủ. Chúng ta biết ơn cô gái Phương Định và đồng đội của cô, học tập tinh thần xung quanh, sự quả cảm không sợ hi sinh của các cô gái ấy vào công cuộc xây dựng đổi mới đất nước hôm nay.

4. Cảm nhận về Phương Định – mẫu 2

“Những ngôi sao xa xôi” là một trong số những tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê, viết vào năm 1971. Lúc cuộc chiến đấu chống Mỹ cứu nước diễn ra ác liệt. Trong truyện có nhân vật Phương Định là nhân vật tiêu biểu trong lớp thanh niên xung phong Việt Nam. Đó là một cô gái hồn nhiên nhưng rất dũng cảm, gan dạ – một cô gái thanh niên xung phong trẻ trung, hay mơ mộng. Qua đó, ta thấy được phần nào những nét đẹp của Phương Định và thấy được sự nổi bật của câu chuyện. Để hiểu rõ hơn về những nét đẹp đó của Phương Định, chúng ta hãy cùng nhau bước vào phần phân tích.

Truyện kể về nhóm nữ trinh sát mặt đường gồm Thao, Nho và Phương Định. Công việc của họ cực kỳ nguy hiểm và có thể mất mạng bất cứ lúc nào. Đó là quan sát máy bay thả bom của giặc, đo đất đá, san lấp hố bom, kiểm tra những quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc nguy hiểm là thế nhưng họ vẫn luôn yêu đời, hồn nhiên, thích ca hát, tâm hồn mơ mộng, đặc biệt là nhân vật Phương Định. Họ luôn gắn bó, yêu thương nhau như chị em dù cho tính nết mỗi người mỗi khác. Cơn mưa đá ở cuối chuyện để lại trong lòng Phương Định bao xuyến xao, hoài niệm.

Cũng như bao cô gái mới lớn khác, Phương Định rất nhạy cảm và hay quan tâm đến ngoại hình của mình. Cô tự đánh giá về mình: “Tôi là cô gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn tôi là một cô gái khá. Có hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như hoa loa kèn”. Còn đôi mắt của cô được các anh lính lái xe nhận xét: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”. Cô biết mình được nhiều người nhất là các anh lính lái xe để ý và có thiện cảm. Điều đó làm cô vui và tự hào. Nhưng cô không hay biểu lộ tình cảm của mình, cô luôn kín đáo giữa đám đông.

Trong khi các cô gái khác vây quanh các anh bộ đội còn cô thì: “Thường đứng ra xa, khoanh tay trước ngực và nhìn đi nơi khác, môi mím chặt tưởng như kiêu kỳ”. Nhưng thực ra trong suy nghĩ của cô những người đẹp nhất, thông minh, can đảm, cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ. Và cô còn dành tình yêu, niềm cảm phục cho những người lính chiến sĩ hàng đêm cô gặp trên trận địa.

Bên cạnh đó Phương Định là một cô gái hồn nhiên, trong sáng và có nhiều ước mơ về tương lai. Cô hay mơ mộng và rất thích hát. Thường cứ thuộc điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời bài hát. Lời bài hát đôi lúc lộn xộn, ngớ ngẩn đến cô cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình. Cô thích ngồi bó gối mơ màng và thường nhớ về kỉ niệm bên mẹ và gia đình, đặc biệt qua một trận mưa đá, ta cảm nhận được sự hồn nhiên của cô. Cô reo lên vui mừng khi phát hiện mưa đá: “Mưa đá! Cha mẹ ơi! Mưa đá!…”. Và cô tiếc thẫn thờ khi mưa tạnh và cảm thấy nhớ “nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố”.

Dù mơ mộng hồn nhiên nhưng Phương Định vẫn là một cô gái rất gan dạ, dũng cảm có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. Điều đó thể hiện qua một lần phá bom. Mặc dù đã quen với công việc nguy hiểm này, thậm chí một ngày có thể phá bom đến bốn, năm lần nhưng mỗi lần vẫn là một thử thách từ thần kinh đến cả ý nghĩ. Từ khung cảnh và không khí chứa đầy sự căng thẳng: “Vắng lặng đến phát sợ, cây xơ xác, đất nóng khi đen dật dờ trong không trung…”. Đến cảm giác “cảm thấy có ánh mắt của các anh chiến sĩ dõi theo mình nên cô sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể đàng hoàng mà bước tới”.

Đến lúc ở bên quả bom đào, xới, với những cảm giác hồi hộp, căng thẳng và thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt. Cô rùng mình và nhận ra sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí, vỏ quả bom nóng lên, một dấu hiệu chẳng lành”. Trong lúc chờ bom nổ, cô có thoáng nghĩ đến cái chết nhưng là một cái chết mờ nhạt. Cô không sợ hi sinh mà chỉ sợ bom không nổ vì nếu như vậy sẽ không thông đường cho đoàn xe ra trận được.

Qua đó, có thể thấy Phương Định là một hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước ác liệt. Cùng với cô là tính cách của sự hồn nhiên, lạc quan, dũng cảm và gan dạ, không sợ hi sinh vì tương lai tươi sáng của đất nước. Qua Phương Định, ta cảm nhận sự anh hùng của dân tộc và cuộc chiến đấu đầy ác liệt và gian khổ.

Góp phần xây dựng thành công trong câu chuyện, tác giả đã sử dụng ngôi kể thứ nhất, người kể cũng chính là nhân vật chính. Nghệ thuật miêu tả tâm lý, sinh động thể hiện được thế giới nội tâm phong phú của nhân vật trong chuyện.

Gấp trang sách lại nhưng hình ảnh Phương Định trong “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê cứ lung linh trong tâm trí chúng ta. Nó khiến ta bồi hồi, xúc động, họ – những cô gái thanh niên xung phong cho ta thấy được một bức tranh thời chiến tranh thật đáng tự hào và cảm phục biết bao dân tộc Việt Nam anh hùng. Chúng ta hiện giờ tuy vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường nhưng cần phải luôn luôn nỗ lực, gia sức học tập, rèn luyện đạo đức thật tốt để trở thành những người chủ của đất nước trong tương lai.

5. Cảm nhận nhân vật Phương Định – mẫu 3

Viết về người lính và chiến tranh là nguồn cảm hứng của rất nhiều nhà thơ, nhà văn. Với Phạm Tiến Duật, ta được đến với sự trẻ trung, ngang tàng của các chiến sĩ Trường Sơn qua “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. Gặp “Khoảng trời hố bom” của Lâm Thị Mỹ Dạ, ta lại bắt gặp những cô gái mở đường không tiếc thân mình “đánh lạc hướng thù hứng lấy luồng bom”. Và đến với “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê ta lại không khỏi thán phục trước tinh thần dũng cảm, tình đồng đội nồng ấm, tâm hồn lạc quan trong sáng của ba nữ thanh niên xung phong mà đề lại ân tượng sâu sắc nhất trong em là Phương Định.

Phương Định cùng Nho và Thao – những cô gái thanh niên xung phong sống trên cao điểm mênh mông khói bụi Trường Sơn và bom đạn hủy diệt của kẻ thù. Công việc của chị và đồng đội trong tổ chinh sát mặt đường là “đo khối lượng đất đá lấp hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom” để bảo vệ con đường cho những đoàn xe băng về phía trước, góp phần vào sự nghiệp giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Công việc của chị thật vinh quang nhưng cũng đầy hi sinh gian khổ. Song chính hoàn cảnh gian khó hiểm nguy ấy đã làm cho chúng ta cảm nhận được những phẩm chất đáng quý của chị.

Cảm nhận đầu tiên về nhân vật Phương Định là vẻ đẹp của tinh thần dũng cảm, thía độ bình tĩnh vượt lên mọi hiểm nguy. Hằng ngày, chị thường xuyên phải chạy trên cao điểm bị bom đạn cày nát mà còn ẩn dấu những quả bom chưa nổ. Điều đó cũng có nghĩa chị luôn phải đối mặt với thần chết. Mỗi ngày, chị phải phá từ 3-5 lần bom, nguy hiểm là vậy nhưng chị vẫn bình thản thậm chí còn thấy thú vị dù trên mình còn có vết thương chưa lành miệng. Cứ mỗi lần phá bom, đất rắn, tiếng xẻng va chạm vào cỏ quả bom nghe sắc lạnh đến ghê người. Ngay cả lúc ấy, chị vừa trách vừa nhắc nhở mình “phải nhanh hơn chút nữa”, nếu không vỏ quả bom nóng lên hoặc nóng từ bên trong quả bom hay nóng do mặt trời khi đó sẽ rất nguy hiểm”. Xác đinh được tính chất nguy hiểm, song với tinh thần dũng cảm cùng tình yêu Tổ quốc, chị đã vượt qua tất cả. Thao tác, tư thế, thái độ bình tĩnh khi phá bom là vẻ đẹp đáng quý ở Phương Đinh nói riêng và những cô gái trẻ nói chung. Có những lúc, chị cũng nghĩ đến cái chết nhưng cái chết này mờ nhạt. Còn ý nghĩa cháy bỏng là “Liệu mìn có nổ bom có nổ không? Làm thế nào để châm mìn lần thứ hai?” Mục đích hoàn thành nhiệm vụ luôn được chị đặt lên trên hết.

Trong chị luôn thường trực tình đồng đội, đồng chí nồng ấm. Tấm long vị tha của chị luôn quan tâm tới đồng đội. Khi chị Nho và Thao ở trên cao điểm, phải ở nhà trực máy nhưng trong lòng Phương Đinh luôn lo lắng, sốt ruột, đứng ngồi không yên. Chị lo lắng đến mức chạy ra chạy vào lắng nghe cả tiếng súng hỗ trợ của các anh bộ đội pháo binh sự lo lắng ấy khiến chị cáu với cả đội trưởng “Chinh sát chưa về”. Điều đó thể hiện lòng quan tâm, lo lắng của chị với đồng đội thật sâu sắc. Chị luôn trìu mến, yêu thương bạn bè, chẳng thế mà chị đã nhận xét về người đồng đội trẻ tuổi-Nho, chị phát hiện ra vẻ dễ thương của Nho “nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng”, chị còn hiểu rất rõ sở thích của bạn, của đồng đội. Chị Thao thích ghi bài hát mặc dù chị hát toàn sai nhạc, chị ghi tới ba cuốn sổ dày bài hát, chị Thao còn thích tỉa đôi long mày nhỏ như que tăm, chị hiểu được sự cương quyết, tạo báo nhưng rất đáng gờm trong công việc của chị Thao. Tuy vậy chị Thao rất sợ máu và vắt. Chị hiểu được ở Nho thích thuê thùa, trên ngực áo của Nho luôn có một bông hoa. Chị còn hiểu được tâm trạng của đồng đội như khi Nho bị thương, chị Thao thì cuống quýt lên còn Nho lại bình tĩnh, gan dạ. Phương Định băng bó, tiêm thuốc và pha sữa cho Nho. Tình cảm đồng đội, đồng chí là ngọn lửa sưởi ấm lòng, là niềm tin, là động lực, là nguồn động viên khích lệ các chị thêm vững lòng trên mặt trận đầy gian nguy này. Ngược lại, chị Phượng Định cũng rất cần sự cổ vũ, động viên của đồng đội. Chị cảm thấy ấm lòng và tự tin hơn khi cảm thấy ánh mắt dõi theo, khích kệ của các anh chiến sĩ pháo binh. Chị được rất nhiều chiến sĩ cảm mến. Điều đó càng làm tình đồng đội, đồng chí trong chị thêm sâu đậm biết bao!

Nét nổi bật và cũng là điểm hấp dẫn nhất của Phương Định với người đọc chúng ta là tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng, là sự hồn nhiên như trẻ thơ của chị. Chị là cô gái Hà Nội vào chiến trường khói lửa, chị vẫn hay nhớ nhà, nhớ những kỉ niệm tuổi thơ. Chị hay hát, hay cười một mình, ngắm mình trong gương. Chị tự đánh giá mình là “một cô gái khá”. Chị có cái điệu đà của người Hà Nội nhưng là cái điệu thật đáng yêu vì nó hồn nhiên và vô cùng chân thực.

Qua nhân vât Phương Định, ta càng hiểu thêm về những vẻ đẹp đáng quý của những cô giá thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm tháng hào hùng ấy. Âm vang của những câu hát sau sẽ luôn vang vọng trong con người Việt Nam với lòng tự hào đầy trân trọng:

“Cô gái mở đường ra đi cứu nước
Tiếng hát ai vang vọng núi rừng…..”

6. Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định trong tác phẩm Những ngôi sao xa xôi

Lê Minh Khuê là một trong những nhà văn trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ, bà được đánh giá là nhà văn độc đáo với những tác phẩm truyện ngắn. Những chủ đề về cuộc sống nơi chiến trường, bom đạn đặc biệt là những người anh hùng thầm lặng trên tuyến đường Trường Sơn luôn được ngòi bút của ông hướng đến. “Những ngôi sao xa xôi” là tác phẩm ngợi ca tinh thần dũng cảm những cô gái thanh niên xung phong đã chiến đấu hết mình về Tổ Quốc, là thế hệ trẻ tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống Mỹ đầy bom đạn. Bên cạnh đó tác giả cũng nói đến vẻ đẹp tình đồng đội thắm thiết của những cô gái trẻ nơi chiến trường, điển hình là nhân vật Phương Định.

Tuổi trẻ của bà là người đã từng chứng kiến mưa bom, bão đạn trên những con đường Trường Sơn trải qua biết bao gian khổ, khó khăn, mất mát và hi sinh của những chiến sĩ nơi đây. Chính vì thế, những ngòi bút của bà khi hướng về những con người, cuộc sống nơi đây hiện lên rất chân thực, xúc động. Đọc “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê chắc hẳn người đọc sẽ có những ấn tượng sâu đậm về nhân vật Phương Định. Phương Định là một cô gái trẻ dũng cảm, có tâm hồn trong trẻo, giàu mộng mơ và khá nhạy cảm, là một nữ thanh niên xung phong có tinh thần trách nhiệm và có tình đồng chí sáng ngời. Cảm nhận được đầy đủ những phẩm chất tốt đẹp của nhân vật Phương Định cũng chính là việc bạn đã hiểu và cảm nhận được nét đẹp của tác phẩm.

Phân tích nhân vật Phương Định

Phương Định là một cô gái trẻ có nét đẹp tâm hồn sáng ngời, cô gái sẵn sàng rời bỏ cuộc sống nhàn hạ nơi phồn hoa đô thị để lên với chiến trường đầy gian khổ với mong muốn góp phần phục vụ kháng chiến, phục vụ đất nước. Mặc dù cuộc sống nơi chiến trường rất khó khăn, chuyện sống chết chỉ trong gang tấc nhưng Phương Định vẫn giữ trong mình tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, trong trẻo của tuổi trẻ đầy lạc quan, yêu đời, tinh thần đồng đội sâu sắc và đặc biệt là tinh thần chiến đấu quả cảm, kiên cường.

Lý tưởng sống cao đẹp và tinh thần dũng cảm được thể hiện rõ nét qua nhân vật Phương Định. Điều này được thể hiện rõ nét qua chi tiết khi mới ra khỏi ghế nhà trường trung học phổ thông, cô gái trẻ này không ngại gian khó, nguy hiểm đã xung phong ra mặt trận, nghe theo tiếng gọi của con tim, đi theo tiếng gọi của Tổ Quốc. Chúng ta có thể thấy nhân vật Phương Định là một cô gái không tiếc thân mình, nguyện dâng hết tuổi trẻ, thanh xuân, cuộc đời cho đất nước và mang trong mình lý tưởng cao đẹp để chiến đấu. Lý tưởng cao đẹp của cô gái trẻ ấy gợi cho chúng ta nghĩ ngay đến những câu thơ trong bài “Sao chiến thắng” của Chế Lan Viên:

“Ôi Tổ quốc…

…ngọn núi, dòng sông…”

Với tâm hồn trong sáng và đầy lạc quan cô gái, khung cảnh nơi đây bỗng trở nên thật giản “đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần…”, “thần kinh căng… sẽ nổ”. Cái chết và cái nguy hiểm luôn luôn rình rập ở khắp mọi nơi, công việc phá bom chưa bao giờ là dễ dàng, ấy vậy mà những cô gái vẫn lạc quan, bình thản và nói với giọng đầy hóm hỉnh “Quen rồi, mỗi ngày chúng tôi phá bom đến mấy lần”. Hiện thực thì luôn khó khăn, khốc liệt nhưng lại hiện lên qua giọng điệu hóm hỉnh của những cô gái xung phong khiến cho tác phẩm trở nên hấp dẫn và thu hút người đọc.

Lê Minh Khuê rất khéo léo trong việc lồng những ngữ điệu bình thản và trong lời thoại của nhân vật để toát lên sự lạc quan, tinh thần dũng cảm, biết hi sinh của nhân vật. Cụ thể là, khi đối mặt với nguy hiểm, Phương Định cùng với những cô gái xung phong khác đều hết sức coi nhẹ việc hy sinh và mất mát của bản thân “Tôi bây giờ vẫn còn… viện quân y”. Chúng ta còn có thể thấy rõ được tinh thần quả cảm và không sợ hy sinh của Phương Định cũng như những có gái xung phong kia. Điều này được thể hiện rõ nét qua một lần phá bom được tác giả miêu tả cụ thể, chân thực và tinh tế đến từng cảm giác. Không khí nơi chiến trường đầy sự căng thẳng, khung cảnh thật sự tàn khốc nhưng Phương Định lại luôn mang trong mình tâm lý lạc quan, yêu đời, đầy nữ tính của một cô gái “Có ánh mắt của các chiến sĩ dõi theo mình”. Chính lòng tự trọng đã kích thích thêm phần dũng cảm trong con người cô: “Tôi đến gần quả bom,… bước tới”. Khi đang phá bom những cảm nhận của nhân vật về sự sống chết trở nên rõ rệt hơn, lưỡi xẻng chạm phải những quả bom, tạo ra những tiếng động sắc đến gai người,… qua những tiếng động ấy nhân vật đã cảm nhận được cái chết đang cận kề, chuyện sống chết chỉ trong tích tắc, từng cảm giác bỗng trở nên sắc nhọn hơn thể hiện qua chi tiết “Vỏ bom đang nóng lên, một dấu hiệu chẳng lành”.

Khi cảm nhận về nhân vật Phương Định, chúng ta có thể khẳng định cô là nữ thanh niên xung phong có lý tưởng sống cao đẹp và tinh thần dũng cảm, tâm hồn trong sáng, lạc quan và yêu đời, là cô gái anh hùng dân tộc. Đây cũng chính là những nét tính cách điển hình của những cô gái xung phong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Hồn nhiên, mơ mộng và tinh nghịch là tính cách nổi bật của Phương Định. Bên cạnh lý tưởng sống cao đẹp, tinh thần chiến đấu kiên cường thì cô gái này còn có nét tính cách mộng mơ, hồn nhiên, trong sáng. Phương Định từng là một nữ sinh thanh lịch của đất Hà thành, từng có một thời áo trắng ngây thơ, hồn nhiên. Ngay giữa chiến trường khốc liệt, khó khăn, dữ dội nhưng những hoài niệm về thời học sinh luôn sống trong tâm hồn cô. Phải chăng chính điều này đã khiến cho cô luôn mang trong mình tinh thần lạc quan, vô tư trên chiến trường nơi cái chết luôn rình rập. Những giây phút căng thẳng nơi cao điểm kết thúc, cô luôn thở phào nhẹ nhõm, tâm hồn cô như lạc vào một thế giới khác “nằm dài trên nền đất ẩm… lung tung”. Phương Định còn là một cô gái mê âm nhạc, cô thích nhiều bài hát với nhiều chủ đề khác nhau. Tiếng hát của cô thể hiện tâm hồn bay bổng, lãng mạn, lạc quan mang lý tưởng sống, khát khao về quê hương về tình yêu tuổi trẻ, sự bình yên,…

Cũng như những cô gái mới lớn khác, Phương Định mang trong một tâm hồn nhạy cảm, quan tâm đến vẻ đẹp bên ngoài của mình. Phương Định biết mình đẹp nên rất thích ngắm mình trong gương, khi biết mình được các anh để ý cô có một chút kiêu ngầm. Cô thấy vui và rất tự hào về điều đó, nhưng không bao giờ biểu lộ những điều đó mà thường tỏ ra kín đáo trước đám đông. Có thể thấy, nhà văn Lê Minh Khuê thật tinh tế khi tạo nên nét kiêu ngầm riêng cho nhân vật Phương Định. Đó là tâm lý chung của những cô gái mới lớn khi nhận thức được vẻ đẹp của mình. Nét tâm lý đời thường, rất con gái ấy đã khiến cho nhân vật trong tác phẩm của Lê Minh Khuê trở nên gần gũi, chân thực và đáng yêu. Đặc biệt, vẻ đẹp tâm hồn ấy còn được bộc lộ sâu sắc khi cơn mưa đá ập đến. Dường như cơn mưa đá đến đã cuốn trôi đi những căng thẳng, ngột ngạt, mệt mỏi tan biến. Cũng là cơn mưa đá đó đã khiến cho tâm hồn của Phương Định sống lại với nhiều kỉ niệm, đó là những kỷ niệm về gia đình, về tuổi thơ và về quê hương. Tất cả những kỷ niệm ấy đồng xuất hiện, vừa thực vừa ảo, vụt lên trong tâm trí một cách lẫn lộn, vừa gần gũi mà lại vừa xa xôi. Chính những hồi ức ấy đã tiếp thêm sức mạnh cho cuộc đời cô đi qua những tháng ngày khó khăn, đầy hiểm nguy của cuộc sống nơi chiến trường.

Là một người giàu tình cảm với đồng chí đồng đội. Phương Định là cô gái luôn biết quan tâm đến mọi người, biết yêu thương, san sẻ với những đồng đội của mình. Khi thấy Nho và Thao lên cao điểm chưa về, Phương Định rất lo lắng. Phương Định, Nho và Thao như những chị em trong gia đình với bao tình cảm, yêu thương gắn bó, đùm bọc lẫn nhau.

Với Phương Định, chị Thao hiện lên với hình ảnh hết sức kiên cường, táo bạo, bất chấp nỗi sợ hãi để hoàn thành nhiệm vụ. Còn đối với Nho, Nho hiện lên trong suy nghĩ của Phương Định là một cô gái của tổ trinh sát “nhẹ mát như một cây kem trắng”. Khi Nho bị thương, Phương Định đã hết sức lo lắng, quan tâm, chăm sóc cho Nho như tình chị em ruột thịt thể hiện qua các hành động: pha sữa trong cái ca sắt, rửa vết thương cho Nho bằng nước đun sôi, …

Bên cạnh đó, chúng ta cũng thấy rõ tình cảm của cô dành cho tất cả những người chiến sĩ mà cô gặp trên đường ra mặt trận. Đối với Phương Định những con người đẹp nhất chính là những con người can đảm, thông minh và cao thượng, mặc lên mình bộ quân phục với ngôi trao trên mũ. Qua đây chúng ta có thể thể tình đồng chí, đồng đội của Phương Định thật bao la, đáng cảm mến là thứ tình cảm cao cả, thiêng liêng.

Để đem đến sự thành công cho tác phẩm Lê Minh Khuê đã sử dụng nghệ thuật xây dựng hình tượng trong truyện nổi bật nhất là nhân vật Phương Định. Có thể thấy, qua nhân vật Phương Định trong tác phẩm, người đọc đã phần nào thấy được tài năng của tác giả. Để có thể xây dựng được hình tượng nhân vật cô gái này, nhà văn đã sử dụng nghệ thuật trần thuật, đặt nhân vật chính của mình vào nhân vật tự kể chuyện. Chính điều này đã khiến cho việc miêu tả tâm lí nhân vật trở nên thật tinh tế. Giọng kể của nhân vật chính đã làm cho tác phẩm có giọng điệu, ngôn ngữ hết sức tự nhiên, chân thật, trẻ trung và rất nữ tính như chính tính cách của nhân vật.

Văn học thời kì kháng chiến chống Mỹ, đã có rất nhiều tác giả viết về nữ thanh niên xung phong, song chỉ có ngòi bút của Lê Minh Khuê với tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” đã làm nổi bật lên tâm hồn những cô gái xung phong, quả cảm trong chiến đấu, mang trong mình tầm hồn trong sáng, hồn nhiên, vô tư và đầy lạc quan, bên cạnh đó còn có tình đồng chí đồng đội gắn bó với nhau sâu sắc. Cảm nhận về nhân vật Phương Định giúp cho các bạn đọc thấy được hình ảnh đại diện cho thế hệ trẻ Việt Nam đã sống và hy sinh không tiếc nuối thanh xuân, tuổi trẻ cho quê hương, cho đất nước.

Phương Định, Nho, chị Thao, mười cô gái ngã ba Đồng Lộc hay biết bao những cô gái xung phong khác trên tuyến đường Trường Sơn đầy bom đạn sẽ sống mãi trong lòng bạn đọc. Vẻ đẹp tâm hồn của những cô gái mở đường tỏa sáng giống như những vì sao lấp lánh trên bầu trời sáng mãi trong lòng dân tộc.

Chiến tranh đã đi xa, thế nhưng khi đến với tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” chắc hẳn người đọc được sống lại với những khoảnh khắc hào hùng của năm tháng ấy. Qua đây, chúng ta cũng có thể cảm nhận được những nét đẹp của nhân vật Phương Định tiêu biểu cho lớp trẻ yêu nước thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

7. Cảm nghĩ của em về nhân vật Phương Định

Phương Định tạo cảm tình đầu tiên cho người đọc bởi vẻ trẻ trung, xinh đẹp của một cô gái mới lớn. Cô là người nhạy cảm và luôn quan tâm đến hình thức của mình. Cô tự đánh giá: “Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. Con mắt tôi thì các lái xe bảo: Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”, vẻ đẹp ấy của cô đã hấp dẫn bao chàng trai: “các anh pháo thủ và lái xe hay hỏi thăm tôi”. Điều đó làm Phương Định tự hào nhưng điều đặc biệt là cô chưa dành riêng tình cảm cho ai.

Nhân vật chính của tác phẩm còn khiến người đọc khâm phục bởi sự dũng cảm ngoan cường, bình tĩnh ung dung vượt lên khó khăn nguy hiểm.

Vào chiến trường đã ba năm, làm quen với những thử thách hiểm nguy, giáp mặt hàng ngày với cái chết nhưng ở Phương Định không mất đi sự hồn nhiên trong sáng và cả những mơ ước về tương lai: “Tôi mê hát”, “thích nhiều bài”.

“Xẻ dọc Trường Sơn đi đánh Mĩ

Mà lòng phơi phới dậy tương lai”

Nhân vật Phương Định trong “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê mang những đặc điểm tốt đẹp tiêu biểu cho tâm hồn những chàng trai, cô gái thanh niên xung phong lên đường chống Mĩ trong những năm tháng vất vả mà hào hùng của dân tộc. Phương Định để lại trong lòng độc giả niềm yêu mến, cảm phục đối với thế hệ trẻ Việt Nam trong những ngày tháng bom rơi đạn nổ ấy. Và hơn thế, điều đó trở thành động lực để thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay viết tiếp nét son trong trang sử của thời đại mình.

8. Nêu cảm nhận của em về nhân vật Phương Định

“Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước

Mà lòng phơi phới dậy tương lai”

(Tố Hữu)

Đó là những vần thơ chan chứa tự hào mà cố nhà thơ Tố Hữu đã dành tặng khi nhắc về hình ảnh thế hệ thanh niên yêu nước trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Một thời hào hùng với những con người nhỏ bé nhưng phi thường. Họ thậm chí là những cô gái mở đường vừa hồn nhiên, trong sáng lại dũng cảm, kiên trung. Và đó cũng là bóng dáng của nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê.

Thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước bước vào thơ ca đã có nhiều chân dung quen thuộc và đáng yêu, đáng cảm phục: Những chiến sĩ lái xe trong “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật, những cô gái mở đường trong “Khoảng trời hố bom” của Lâm Thị Mĩ Dạ,… Và Lê Minh Khuê – một nhà văn thuộc thế hệ những tác giả bắt đầu sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mỹ – cũng đóng góp một chân dung như thế cho văn học nước nhà: Cô gái Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi. Đó là một nữ chiến sĩ thanh niên xung phong xinh đẹp, trong sáng, giàu tình cảm và dũng cảm, ngoan cường.

Là một cô gái thanh niên xung phong có nhiệm vụ cùng đồng đội san lấp những hố bom trên tuyến đường Trường Sơn lửa đạn, ngày đêm đối mặt với đất bụi, khói bom nhưng Phương Định không hề mất đi vẻ trẻ trung, xinh đẹp của một cô gái mới lớn. Chị là người nhạy cảm và luôn quan tâm đến hình thức của mình. Chị tự đánh giá: “Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá.Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các lái xe bảo: Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”, vẻ đẹp ấy của chị đã hấp dẫn bao chàng trai ”các anh pháo thủ và lái xe hay hỏi thăm tôi”.

Nhưng điều đặc biệt ở Phương Định là không bị ”cái nết đánh chết cái đẹp”; ngược lại, chị đã để sự dũng cảm, ngoan cường và vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, giàu tình thương tôn thêm vẻ đẹp cho mình.

Phương Định cùng những người bạn của mình sống và chiến đấu trên một cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Chị phải chạy trên cao điểm đánh phá của máy bay địch. Sau mỗi trận bom, chị cùng đồng đội phải lao ra trọng điểm, đo và ước tính khối lượng đất đá bị bom địch đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và dùng những khối thuốc nổ đặt vào cạnh nó để phá. Đó là công việc mạo hiểm với cái chết luôn gần kề tạo áp lực khiến thần kinh vô cùng căng thẳng. Thực hiện công việc đó, Phương Định và đồng đội phải vô cùng bình tĩnh và họ đã thực sự bình tĩnh, ung dung một cách lạ thường. Thậm chí, với họ, công việc ấy đã trờ thành bình thường: ”Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng có nhiều quả bom chưa nổ, nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang”.

Mặc dù đã quen với công việc nguy hiểm này, thậm chí một ngày có thể phải phá tới năm quả bom nhưng mỗi lần vẫn là một thử thách tột độ với thần kinh của Phương Định. Từ khung cảnh và không khí chứa đầy căng thẳng đến cảm giác là các anh cao xạ ở trên kia cũng đang theo dõi từng động tác cử chỉ của mình để lòng dũng cảm ở cô như được kích thích bởi sự tự trọng: “Tôi đến gần quả bom… đàng hoàng mà bước tới”. Ở bên quả bom, kề sát với cái chết im lìm và bất ngờ, từng cảm giác của con người như cũng trở nên sắc nhọn hơn: “Thỉnh thoảng lưỡi xẻng… dấu hiệu chẳng lành”.

Sống giữa nơi sự sống và cái chết tranh giành nhau từng li một như thế nhưng Phương Định không để tâm hồn mình mòn đi. Chị rất giàu tình cảm với đồng chí, đồng đội, quê hương và vô cùng lạc quan yêu đời.

Giống như hai người đồng đội trong tổ trinh sát, Phương Định yêu mến những người đồng đội trong tổ và cả đơn vị của mình. Đặc biệt, cô yêu mến và cảm phục tất cả những người chiến sĩ mà hằng đêm cô gặp trên trọng điểm của những con đường vào mặt trận.Phương Định đã lo lắng, sốt ruột khi đồng đội lên cao điểm chưa về. Chị yêu thương và gắn bó với bạn bè nên có những nhận xét tốt đẹp đầy thiện cảm về Nho, phát hiện ra vẻ đẹp dễ thương ”nhẹ, mát như một que kem trắng” của bạn. Chị còn hiểu và đồng cảm sâu sắc với những sở thích và tâm trạng của chị Thao.

Phương Định là một trong Những ngôi sao xa xôi ,người con gái có một thời học sinh hồn nhiên, vô tư bên người mẹ thân thương trong một căn buồng nhỏ nằm trên một đường phố yên tĩnh hồi ở Hà Nội còn thanh bình trước chiến tranh. Những kỉ niệm ấy luôn sống lại trong cô giữa chiến trường dữ dội.Nó là niềm khao khát làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến trường.

Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã miêu tả chân thực và sinh động tâm lí nhân vật.Tác phẩm được kể từ ngôi thứ nhất tạo thuận lợi để tác giả miêu tả thế giới nội tâm qua việc để nhân vật tự sự về mình.

Phương Định là cô thanh niên xung phong trên tuyến đường huyết mạch Trường Sơn những ngày kháng chiến chống Mỹ. Qua nhân vật này, chúng ta hiếu hơn thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm tháng hào hùng ấy.

Bước chân lên đường đánh Mỹ, những chàng trai, cô gái thanh niên xung phong tuổi đời còn rất trẻ, có những người vừa rời ghế nhà trường. Tâm hồn các anh, các chị trong trẻo, đầy ước mơ, khao khát và đặc biệt là giàu lí tưởng. Chính những kỉ niệm êm đẹp về gia đình như kỉ niệm về người mẹ trên căn gác nhỏ của Phương Định hay những những kỉ niệm về bạn bè, mái trường,… là hành trang để các anh, các chị mang vào trận chiến. Sống giữa nơi đầu tên mũi đạn họ chiến đấu và hoàn thành nhiệm vụ một cách ngoan cường, dũng cảm. Ai bảo không có những phút giây yếu lòng, lo lắng? Ai bảo tâm hồn họ là thép là đá? Không. Con tim họ cũng biết run lên khi tiếng súng phát nổ. Thần kinh họ cũng căng ra khi quan sát trái bom… Nhưng điều đáng quý và điều làm nên sự khác biệt ở họ là các anh các chị đã giữ được tâm hồn trong trẻo, giàu yêu thương đối với gia đình, đồng đội, đất nước. Và rồi, chính những tình cảm cao đẹp đó đã trở thành động lực để họ chiến thắng những phút giây hiểm nguy, nao núng. Các anh các chị thực sự là“… những con người Việt Nam đẹp nhất / Biết căm thù và cũng biết yêu thương” như nhà thơ Tố Hữu từng ca ngợi. Không tiếc tuổi thanh xuân, họ hiến dâng trọn vẹn cho Tổ quốc những gì quý giá nhất.

Đọc Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê, người đọc thấy khâm phục và yêu mến Phương Định trước hết bởi những nét tính cách đáng quý của cô. Nhưng không chỉ vậy, qua nhân vật này chúng ta còn cảm nhận được hình ảnh, tâm hồn thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm kháng chiến chống Mỹ hào hùng gian khó. Và đây cũng là thành công quan trọng nhất của tác phẩm giàu chất nhân văn này.

9. Cảm nhận nhân vật Phương Định học sinh giỏi

Ôi Tổ quốc, ta yêu như máu thịt
Như mẹ cha ta, như vợ như chồng
Ôi Tổ quốc, nếu cần, ta chết
Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông.

(Sao chiến thắng, Chế Lan Viên)

Viết về tuyến đường Trường Sơn huyền thoại nối liền Bắc – Nam trong kháng chiến chống Mĩ không thể thiếu hình ảnh những thanh niên xung phong với lòng dũng cảm và tình yêu nước mãnh liệt. Hình ảnh của họ đã xuất hiện rất nhiều trong thơ văn: thơ Phạm Tiến Duật (Trường Sơn Đông – Trường Sơn Tây; Gửi em, cô gái thanh niên xung phong), Lâm Thị Mỹ Dạ (Khoảng trời hố bom), Nguyễn Đình Thi (Lá đỏ), truyện ngắn của Đỗ Chu (Ráng đỏ), tiểu thuyết của Đào Vũ (Con đường mòn ấy)… Đó cũng chính là đề tài gợi nguồn cảm hứng cho các nhà văn, nhà thơ lúc bấy giờ. Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê góp thêm những chân dung đẹp, chân thực và sinh động vào loại hình tượng nhân vật khá quen thuộc ấy của văn học chống Mĩ.

Tác phẩm được sáng tác vào năm 1971, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc diễn ra hết sức ác liệt. Truyện là một bức tranh sinh động về cuộc kháng chiến với những ngôi sao mà ánh sáng của nó chiếu rọi trong lòng ta – ánh sáng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Với khả năng sáng tạo và xây dựng hình tượng sống động cùng những tháng ngày lăn lộn nơi chiến trường, Lê Minh Khuê đã khắc hoạ thành công hình ảnh những cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn với những vẻ đẹp kì diệu của tâm hồn, lòng dũng cảm và tình đồng đội thân thương. Nổi bật trong tác phẩm là Phương Định – cô trinh sát mặt đường với những phẩm chất và tính cách đáng yêu, đáng mến.

Phương Định – một cô gái thanh niên xung phong sống cùng đồng đội – Thao, Nho, trên cao điểm, giữa một vùng trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn. Công việc của họ tuy vất vả, nguy hiểm nhưng các cô vẫn có những giây phút hồn nhiên, thơ mộng của tuổi trẻ. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, Phương Định và chị Thao đã chăm sóc rất tận tình. Cũng là lúc có một trận mưa đá ào xuống, Phương Định được sống lại với niềm vui trẻ thơ và cô nhớ về thành phố và gia đình.

Ba cô gái có hoàn cảnh sống và chiến đấu rất khó khăn, gian khổ. Họ sống trên một cao điểm trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn giữa mênh mông khói bụi và bom đạn huỷ diệt của kẻ thù. Công việc của họ là “đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom”. Các cô phải đối diện với thần chết từng phút, từng giờ, “thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ”. Trong lúc “đơn vị thường ra đường vào lúc mặt trời lặn và làm việc có khi suốt đêm” thì các cô, tổ trinh sát mặt đường, phải chạy trên cao điểm cả ban ngày, dưới cái nóng trên 30 độ. Từ cao điểm trở về, mặt các cô ai cũng hai con mắt lấp lánh, cười thì hàm răng loá lên khuôn mặt nhem nhuốc”. Nhiệm vụ của họ thật quan trọng và đầy hiểm nguy, gian khổ, thể hiện phần nào hiện thực cuộc chiến đầy khắc nghiệt. Và cũng từ đó, ta thấy sáng ngời lên tinh thần yêu nước đầy quả cảm của các cô gái thanh niên xung phong…

Phương Định là một cô gái Hà Nội. Ấn tượng đầu tiên về cô là vẻ ngoài đáng yêu, trẻ trung, xinh xắn và đầy sức sống. Cô có “hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”. Đặc biệt, cô có đôi mắt với cái nhìn sao mà xa xăm. Chẳng phải ngẫu nhiên mà các anh pháo thủ và lái xe lại hay hỏi thăm cô, hay “viết những thư dài gửi đường dây, mặc dù có thể chào nhau hằng ngày”. Phương Định cảm nhận được điều đó, cô cảm thấy vui và tự hào nhưng chưa dành tình cảm cho một ai. Cô chỉ thích ngắm mình trong gương và làm điệu hoặc tỏ vẻ kiêu kì một cách đáng yêu khi thấy các đồng đội của mình tiếp xúc với một anh bộ đội nói giỏi nào đó. Phương Định vừa bước qua tuổi học trò hồn nhiên, vô tư. Cô mang theo vào chiến trường Trường Sơn đầy ác liệt cả những nét đáng yêu của một cô gái tuổi mới lớn, mang theo cả một tâm hồn mơ mộng, rất hồn nhiên, yêu đời. Cô mê hát. Sống trong hoàn cảnh ác liệt của bom đạn trên chiến trường Trường Sơn, lúc nào cũng cận kề với cái chết, cô vẫn không bỏ đi sở thích của mình: “Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn mà ngớ ngẩn đến tôi cũng phải ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình”. Tuy vậy, chị Thao vẫn say mê chép những lời bài hát mà Phương Định bịa ra.

Cô thích rất nhiều bài: “những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận. Thích dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng. Thích Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô”. Thích ngồi bó gối mơ màng: “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh…”, đó là dân ca Ý trữ tình. Cô hát trong những khoảnh khắc “im lặng” khi máy bay trinh sát rè rè trên đầu, khi cơn bão lửa sắp chụp xuống cao điểm. Cô hát để động viên đồng đội và cũng là để động viên chính bản thân mình, để gửi vào trong tiếng hát nỗi khát khao của tuổi trẻ, của người chiến sĩ, mong được trở về quê hương yêu dấu, được gặp lại những người thân yêu sau bao năm xa cách.

Phương Định sống với những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư giữa gia đình và thành phố Hà Nội thân yêu. Gặp một trận mưa đá, ở cô lập tức toát lên một niềm vui con trẻ, niềm vui ấy nở tung ra, say sưa, tràn đầy. Cô nhặt những viên đá để rồi bâng khuâng ngơ ngác khi thấy nó tan biến bất ngờ, cũng nhanh như khi nó ập đến. “Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi… Tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ hoặc những trên bầu trời thành phố”. Tất cả mọi kỉ niệm đẹp nhất ở thành phố Hà Nội, về tuổi thiếu nữ trong sáng, vô tư như ùa về, xoáy mạnh trong lòng cô gái. Chính những kỉ niệm đó đã làm dịu mát tâm hồn Phương Định trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh.

Cũng như bao cô gái thanh niên xung phong khác, ở Phương Định nổi bật lên tinh thần dũng cảm, thái độ bình tĩnh vượt lên mọi hiểm nguy. Điều đó được thể hiện cụ thể qua một lần phá bom trên cao điểm ở Trường Sơn. Sau những đợt thả bom của giặc, Phương Định cùng đồng đội chạy lên cao điểm để làm nhiệm vụ, nơi vẫn còn những quả bom chưa nổ. Không gian lúc đó vắng lặng đến phát sợ, nhưng cô không hề sợ hãi. Cô có cảm giác các chiến sĩ đang dõi theo mình, vì vậy mà cô cảm thấy an tâm hơn. Cô quyết định không đi khom, bởi một lí do rất đơn giản: “Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới”. Cảm giác ấy vừa thể hiện lòng tự trọng, vừa là ý chí mạnh mẽ giúp cô dũng cảm vượt qua mọi hiểm nguy.

Phương Định “dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom”. Quả bom nằm lạnh lùng. Lưỡi xẻng thỉnh thoảng lại chạm vào quả bom, một tiếng động sắc đến gai người vang lên, cứa vào da thịt cô: “Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành”. Cách miêu tả của tác giả thật tài tình, khiến cho người đọc cũng có thể cảm nhận được âm thanh của hai vật bằng sắt chạm vào nhau rồi lại cảm thấy lo lắng như Phương Định, khiến ta thấy rõ hơn sự bình tĩnh, gan dạ của cô. Những lúc đối mặt với quả bom sắt lạnh lùng, cô cũng từng nghĩ đến cái chết. Nhưng một cái chết rất mờ nhạt, không cụ thể”. Đó chỉ là một ý nghĩ thoáng qua. Còn điều mà cô quan tâm lúc này là “liệu mìn có nổ không, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai?”. Trong suy nghĩ của Phương Định, cô luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ thật tốt dù có phải hi sinh. Cảm xúc, suy nghĩ chân thật ấy của cô đã truyền sang người đọc sự đồng cảm, yêu mến, trân trọng và cảm phục. Chính nhờ sự gan góc, dũng cảm và tinh thần trách nhiệm cao đã giúp Phương Định thực hiện tốt công việc của mình. Một cô gái như muôn ngàn cô gái khác trên tuyến đường Trường Sơn, đang hàng giờ dệt nên những kì tích cho Tổ quốc thân thương: những con đường bằng phẳng để các chuyến xe vượt Trường Sơn tiến vào giải phóng miền Nam.

Công việc rất nguy hiểm như đang “chọc giận thần chết” đã trở nên quen thuộc với cô, là công việc hằng ngày, nhưng nó không làm cho tâm hồn cô trở nên chai lì, khô cứng. Ở Phương Định, ta còn thấy thường trực một tình cảm đồng đội, đồng chí nồng ấm. Cô luôn yêu thương trìu mến và quan tâm đến đồng đội. Cô lo lắng cho chị Thao lên cao điểm chưa về đến nỗi “nói như gắt vào máy” khi đại đội trưởng hỏi tình hình. Cô vỗ về và chăm sóc cho Nho tận tình như một cô y tá khi Nho bị thương lúc phá bom: “moi đất, bế Nho đặt lên đùi mình, rửa cho Nho bằng nước đun sôi trên bếp than, tiêm cho Nho rồi pha sữa trong cái ca sắt”. Sự chăm sóc tận tình của Phương Định đã giúp Nho khoẻ lại nhanh chóng. Ba cô thanh niên xung phong tuy với tính cách khác nhau nhưng họ yêu thương nhau và đối xử với nhau như chị em ruột thịt. Cô còn dành tình cảm trân trọng, yêu mến của mình cho những người chiến sĩ đang trực tiếp cầm súng chiến đấu trên chiến trường. Trong suy nghĩ của cô, “những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ”. Tình đồng đội, đồng chí của Phương Định thật thiêng liêng, cao cả và đáng quý. Chính điều đó đã tiếp thêm sức mạnh cho cô để cô hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Có được những trang viết này cũng một phần xuất phát từ tâm hồn giàu tình cảm của cây bút Lê Minh Khuê.

Thành công nhất của truyện là nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật. Truyện được miêu tả theo ngôi kể thứ nhất, cũng là nhân vật chính, tạo điều kiện để tác giả tập trung miêu tả thế giới nội tâm của nhân vật chính, khiến cho cảm xúc, tâm trạng của người chiến sĩ được diễn tả một cách chân thật, tự nhiên. Nhan đề truyện xuất phát từ ánh nhìn của Phương Định, những ngôi sao xa xăm trên bầu trời gợi nhiều cảm xúc. Bên cạnh đó, vẻ đẹp tâm hồn ba cô gái thật lấp lánh, lãng mạn giữa hiện thực khắc nghiệt như những ngôi sao trên bầu trời cao rộng.

Trường Sơn là nơi thử thách ý chí, khí phách con người Việt Nam. Chính những con người như Phương Định, Thao, Nho đã xướng lên bài ca tuyệt đẹp của “những bông hoa tình yêu Tổ quốc trên tuyến lửa” anh hùng. Giữa sự ác liệt của chiến tranh, vẻ đẹp của họ vẫn tỏa sáng. Sức trẻ, lòng yêu nước, khát vọng hoà bình đã tạo nên sức mạnh cho cuộc kháng chiến gian khổ mà anh hùng. Họ vốn chỉ là những con người rất đỗi bình thường nhưng đã góp phần tạo nên những kì tích anh hùng cho dân tộc:

Em là người thanh niên xung phong

Không có súng, chỉ có đôi vai cáng thương, tải đạn

Giữa tầm đạn thù, tấm lòng dũng cảm

Em vượt đường dài tiếp thêm lửa tiến công.

(Những bông hoa trên tuyến lửa, Đỗ Trung Quân)

Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã làm sống lại trong lòng người đọc hình ảnh tuyệt đẹp của những cô gái thanh niên xung phong thời kháng chiến chống Mĩ. Họ là tấm gương sáng ngời với tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng thật hồn nhiên, lạc quan. Phương Định, tuy chỉ là một ngôi sao bé nhỏ, nhưng sẽ luôn tỏa sáng. Các cô mãi là những hình ảnh đẹp, tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến.

10. Đoạn văn cảm nhận về nhân vật Phương Định

Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê kể về 3 cô gái trong tổ trinh sát mặt đường là Phương Định, Nho và chị Thao, trong đó người đem lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất có lẽ là cô gái trẻ Phương Định. Cô là con gái Hà Nội, là một người hồn nhiên yêu đời và giàu cá tính. Cô rất hay hát, cô có thể hát ngay cả khi sống trong chiến trường đầy bom đạn. Tuy nhiên cô cũng là một người rất cẩn thận và vô cùng can đảm. Trong công việc phá bom đầy nguy hiểm và căng thẳng, chỉ một sai lầm nhỏ có thể dẫn đến chết người nhưng cô vẫn lại hết sức bình tĩnh và thật khéo léo. Cô kể về công việc phá bom hàng ngày với giọng điệu bình thường, như thể đó chỉ là một việc làm thường xuyên thôi vậy. Cô cũng hết lòng yêu thương đồng đội, khi Nho bị thương cô đã tận tình chăm sóc chu đáo. Vậy đó, chỉ với những áng văn đơn giản, Lê Minh Khuê đã ghi dấu ấn trong lòng người đọc về một cô gái trẻ đáng khâm phục trong cuộc kháng chiến chống Mỹ thời bấy giờ.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Văn học – Tài liệu của Tmdl.edu.vn.

Trang chủ: tmdl.edu.vn
Danh mục bài: Văn Học

Lương Sinh7 Tháng Chín, 2022